Parque Natural del Gorbeia - arabaturismo

Gorbeiako Parke Naturala

Haren xarma zentzu guztietan senti daiteke: paisaiaren edertasuna ikusi, txorien kantua entzun, uraren jarioa sentitu erortzean edo gailurretara igo. Horien artean, Gorbeia mendikoa (1.481 m), Arabaren eta Bizkaiaren artean kokatuta, 20.016 hektareako paraje apart hori baita izena ematen diona.

Bertako inguruan sartzea leku apartak aurkitzea da, esaterako, Itzinako mendigunea (Orozko), ia horma bertikalak dituen kareharrizko arroka zoragarria; Mairuelegorretako kobak, Zigoitiko udalerrian, 12 kilometro baino gehiagoko galeriekin Euskadiko sakonenen artean daude; eta Goiuriko ur jauzia (Urkabustaiz), 100 metro baino gehiagoko erortze libreko ur jauzi ederra.

Hala ere, parkearen horizontea definitzen duen zerbait badago, Gorbeia mendi mitikoa da, Arabako eta Bizkaiko gailurrik altuena. Euskal mendizaletasunaren erreferentziako puntua da eta euskal abesti herrikoienetako bat ere badauka. Horregatik, gailurrera iristean, saihestezina da 18 metroko burdinazko ehun urtetik gorako gurutzearen ondoan argazki bat egitea. Gurutze hori 1907. urtean altxatu zen kristauteriaren gailurrik altuenetan gurutzeak eraikitzeko Leon XIII. Aita Santuaren agindua betetzeko.

Hala ere, egitekoa ez zen hain erraza izan. Gaur egun han dagoena hirugarrena da; izan ere, bi haizete ikaragarrik bota zituzten lehenengoa, 33 metrokoa, eta bigarrena, 23 metrokoa.

Paisaiari erreparatzen badugu, ikus dezakegu lur kareduna, pago eta haritz hostotsuz osatutako mosaikoarekin Euskadin biologia aberastasun handiena duen ekosistemetako batean. Zeruan, sai arrea, aztorea eta gabiraia ikusiko ditugu, eta bertako basoetan lepazuria edo basakatua sentituko dugu, baina ziurrenik bertako biztanle handiena eta parkeko ikur nagusi dena ikusiko dugu, oreina.

Errekastoetan igaraba eta desman piriniotar aleak daude, eta habitat berean bizi dira anfibio ugari, hala nola igel iberiarra edo uhandre alpetarra, biak ere galzorian daudenak.

Paisaiaren funtsezko elementuetako bat dira milaka urtez azienda eta artzain kultura elikatu duten larre zabalak, Gorbeiako kontsigna: bertako zaldi, behi eta ardi arrazak, hala nola latxa ardia, terreña eta Pirinioetako behiak, Pottok ponis edo Azpi Gorri ahuntzak, parkeko larreen benetako zaindari eta jabe bihurtu direnak.

Oraindik ere artzainen eskortak eta etxolak ikus daitezke, inguruko beste jarduera batzuen aztarnekin batera, giza ingurunearen eta ingurune naturalaren arteko orekari esker kultura ondare nabarmen hori kontserbatu ahal izan delako: monumentu megalitikoak edo kare labe zaharrak, bizirik atera diren mito eta kondairekin batera, ingurune magiko horren gorputza eta arima markatzen dituztenak.

Horregatik, Gorbeia ezagutzeak bertako kondairak, artea, gastronomia, landa ingurua eta tradizioak gozatzea esan nahi du.

Bisitaria, lehenespen pertsonalak aintzat hartuta, museo, natura, ondare edo ibilbideen eskaintzaren alde agertuko da baina parkeaz gozatzen hasteko gomendagarriena da Sarriko Parketxera jotzea.

Kokapena

Bilbotik eta Gasteiztik 20 minutura baino ez, zentzumen guztietarako paradisua duzu zeure esku, naturak, tradizioak, gastronomiak eta aisialdiak eskainia. 2010etik Gorbeialdeko Landa Garapeneko Elkarteak eta Gorbeialdeko Kuadrillak lankidetzan dihardute, turismoa bultzatzeko Gorbeialdean.

Gorbeiako Parke Naturala Araba eta Bizkaia artean banatzen da eta zenbait sarrera ditu. Horietako bat Sarriko Parketxea da, Sarriko herritik gertu.